فوری: سدهای این استان تا پایان آذر خشک خواهد شد
رئیس کمیسیون آب و محیطزیست اتاق بازرگانی خراسان رضوی در جلسهای که صبح سهشنبه ۲۷ آبان ۱۴۰۴ با محوریت «مدیریت منابع آب و بحران فرونشست» برگزار شد، هشدار داد که چهار سد اصلی مشهد تا آخر آذرماه بهطور کامل تهی خواهند شد و چاههای آب نیز نهایتاً تا نیمه زمستان از کار میافتند.
او تأکید کرد که اگرچه بسیاری از چالشها، از جمله ناترازی انرژی، شاید با فناوریهایی مانند انرژی هستهای قابل رفع باشند، اما مسئله اصلی کشور ـ یعنی بحران آب ـ چنان گسترده است که هرگونه تلاش در سایر حوزهها را بیاثر میکند. به گفته او: «وقتی سرزمین ما به دلیل فرونشست و آلودگی هوا دیگر قابل زیستن نیست، داشتن انرژی هستهای چه سودی دارد؟»
وی ریشه اصلی این معضل را نه در خود آب، بلکه در ساختار اقتصادی کشور دانست؛ اقتصادی که طی یک قرن گذشته همواره تلاش کرده کمبود آب را با «آوردن آب بیشتر» جبران کند. او یادآور شد: از انتقال آب چشمهگیلاس به مشهد گرفته تا طرحهای بعدی مانند سد دوستی، سد ارداک و حفر بیشمار چاه، همگی در همین مسیر بودهاند. سپس به نمونه مشابه اصفهان اشاره کرد و گفت: «وقتی ۱.۲ میلیارد مترمکعب آب از کارون به زایندهرود منتقل شد، آیا امروز رودخانه زندهتر شده است؟ آیا وقت آن نرسیده که بپذیریم مسیر اشتباه بوده است؟»
او با اشاره به اینکه حرم رضوی، آرامگاه فردوسی و باغ نادری همگی در محدوده شدید فرونشست قرار گرفتهاند، افزود: در کشوری زندگی میکنیم که یکسوم محصولات باغیاش تبدیل به ضایعات میشود؛ یعنی در مقیاس ملی تلف شدن ۲۴ میلیارد مترمکعب آب و در خراسان رضوی ۱.۲ میلیارد مترمکعب.
همزمان، حدود ۳۰ درصد آب مشهد تنها در شبکه توزیع از بین میرود، درحالیکه این میزان در شاندیز و طرقبه به حدود ۶۵ درصد میرسد. به گفته او، بخش زیادی از تأسیسات آبرسانی شهری هنوز همان تجهیزاتی است که نسلهای قبل استفاده میکردند.
این مقام مسئول با انتقاد از تمرکز جمعیت و صنعت در مشهد تصریح کرد: شهری که ظرفیت طبیعیاش برای حدود ۷۰۰ هزار نفر بوده، اکنون میزبان بیش از ۴ میلیون نفر است و ۷۵ درصد صنایع استان نیز در همین محدوده تجمع یافتهاند.
او در پایان بار دیگر هشدار داد: «این شرایط ما را به نقطهای رسانده که بر اساس تحلیلهای فنی، تا پایان آذر چهار سد اصلی خشک میشوند و چاههای آب نیز تا اواسط زمستان تماماً از کار خواهند افتاد.»
