تهران از آنِ مافیای دستفروشی؟ اجاره نجومی پیادهروها رکورد زد!
تهران این روزها با پدیدهای روبهروست که از آن بهعنوان «اقتصاد پنهان معابر» یاد میشود؛ جایی که پیادهروها و فضاهای عمومی عملاً به محلی برای معاملات پشتپرده و دریافت اجارههای سنگین از دستفروشان تبدیل شدهاند. ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران، اخیراً پرده از واقعیتی برداشته که سالها زیر آوار سکوت مانده بود: برخی دستفروشان برای چند متر جای فعالیت، مبالغی تا حدود دو میلیارد تومان پرداخت میکنند. او معتقد است این ارقام، نه اغراق است و نه شایعه، بلکه نشانهای از نابسامانی عمیق در مدیریت فضاهای عمومی پایتخت است.
پیادهروهایی که به «سرمایهگذاری پنهان» تبدیل شدهاند
اظهارات امانی نشان میدهد که در برخی نقاط پایتخت، معابر عمومی به کالایی برای کسب درآمد غیررسمی تبدیل شدهاند؛ کالایی که قیمت آن تا حد اجاره میلیاردی بالا رفته است. این روند، علاوه بر تضییع حقوق شهروندی، عملاً پیادهروهایی را که باید در اختیار عموم مردم قرار گیرد، به عرصه رقابت اقتصادی میان واسطهها و دستفروشان تغییر داده است. در نتیجه، تردد شهروندان دشوارتر شده و کیفیت تجربه شهری بهطور محسوسی افت کرده است.
شکست برنامههای ساماندهی؛ وعدههایی که عملی نشد
شهرداری تهران در سالهای اخیر بارها از طرحهای مختلف برای ساماندهی دستفروشان سخن گفته، اما در عمل نتیجه مشخصی دیده نمیشود. به گفته امانی، نبود یک سازوکار شفاف و بیبرنامگی در مدیریت این حوزه موجب شده است دستفروشان همچنان در سطح خیابانها پراکنده باشند و فعالیت دلالان در این بازار سیاه ادامه پیدا کند. فقدان نظارت مؤثر، اجرای نامنسجم قوانین و ناهماهنگی میان نهادهای شهری باعث شده پیادهروها به محلی برای کسب سودهای غیرقانونی تبدیل شود و بینظمی در چهره شهر تثبیت شود.
