توصیه مهم برای مقابله مردم با تورم کشور!

یک کارشناس اقتصادی با تأکید بر ضرورت فرهنگ‌سازی در زمینه مدیریت مالی خانوارها گفت: بهتر است مردم یاد بگیرند بخشی از درآمد ماهانه خود را، هرچند اندک، برای مواقع بحرانی کنار بگذارند. این نوع پس‌انداز مستمر می‌تواند در بلندمدت نقش مهمی در افزایش ثبات مالی و کاهش نگرانی‌های اقتصادی داشته باشد.

اضطراب معیشتی؛ پیامد مستقیم تورم و ناامنی اقتصادی

اصطلاح «اضطراب معیشتی» (Livelihood Anxiety) به نوعی نگرانی مزمن و فشار روانی ناشی از نااطمینانی اقتصادی اشاره دارد؛ احساسی که معمولاً در پی ترس از ناتوانی در تأمین نیازهای اساسی مانند خوراک، درآمد پایدار و سرپناه بروز می‌کند.

این مفهوم در نظریه «معیشت پایدار» (Sustainable Livelihoods Framework) تعریف می‌شود؛ مدلی که بر مجموعه‌ای از دارایی‌های انسانی، مالی، طبیعی، اجتماعی و فیزیکی و نیز توانایی افراد در مواجهه با شوک‌های اقتصادی و اجتماعی تمرکز دارد.

بر اساس پژوهش‌های دانشگاهی، افزایش ناامنی معیشتی نه‌تنها وضعیت اقتصادی خانوارها را تهدید می‌کند، بلکه اثرات شناختی و روانی قابل‌توجهی نیز دارد؛ از جمله کاهش تمرکز و حافظه کاری و بالا رفتن میزان اضطراب عمومی.

تورم و چرخه ناامنی روانی–اقتصادی

مطالعات نشان داده است که رشد مداوم نرخ تورم و کاهش قدرت خرید، اصلی‌ترین عامل بروز آسیب‌های معیشتی در کشورهاست. تورم به‌عنوان یک شوک اقتصادی مکرر، هزینه‌های زندگی را بالا می‌برد، موجب استرس مالی می‌شود و در نتیجه احتمال بروز اضطراب و افسردگی را افزایش می‌دهد.

در جوامعی با نرخ تورم بالا، خطر گسترش اضطراب عمومی در میان اقشار مختلف افزایش می‌یابد، اما شدت این اثر در دهک‌های پایین درآمدی بیشتر است. برای مثال، خانواده‌های کم‌درآمد معمولاً در مواجهه با افزایش قیمت‌ها ناچار به فروش دارایی‌های خود می‌شوند؛ اقدامی که گرچه کوتاه‌مدت از فشار اقتصادی می‌کاهد، اما در بلندمدت حس ناامنی روانی و مالی را تشدید می‌کند.

راهکارهای کاهش اضطراب معیشتی در شرایط تورمی

در کشورهایی که با تورم مزمن روبه‌رو هستند، برنامه‌های کاهش اضطراب اقتصادی معمولاً بر تلفیق مداخلات اقتصادی و روانی استوارند. این برنامه‌ها شامل اقداماتی چون ترکیب سیاست‌های حمایتی با آموزش مهارت‌های شغلی، افزایش دسترسی به منابع مالی و تقویت سلامت روانی شهروندان است.

پژوهش‌ها نشان می‌دهد ادغام برنامه‌های معیشتی با حمایت‌های روانی و مهارت‌افزایی می‌تواند به‌طور مستقیم تا ۳۰ درصد و به‌صورت غیرمستقیم، از طریق کاهش ناامنی غذایی، تا ۷۰ درصد از استرس افراد بکاهد.

دولت‌ها باید هم‌زمان با اجرای سیاست‌های ضدتورمی و حمایت از قدرت خرید خانوارها، برای ارتقای سلامت روان جامعه نیز برنامه‌ریزی کنند. آموزش مهارت‌های فنی و حرفه‌ای به گروه‌های کم‌درآمد می‌تواند حس امنیت اقتصادی را تقویت کند، زیرا این افراد در صورت از دست دادن دارایی‌های خود، از طریق مهارت‌شان قادر به بازیابی درآمد خواهند بود.

همچنین گسترش بیمه بیکاری، پرداخت یارانه‌های هدفمند و طراحی سیاست‌های حمایتی کارآمد از جمله ابزارهایی است که می‌تواند فشار تورمی را بر اقشار آسیب‌پذیر کاهش دهد.

نقش پس‌انداز و تنوع درآمد در ثبات مالی خانوار

یکی از مهم‌ترین راهکارها برای مقابله با اضطراب معیشتی، ترویج فرهنگ پس‌انداز و تنوع‌بخشی به منابع درآمدی است. خانوارها باید تلاش کنند هر ماه بخشی از درآمد خود را—even اگر بسیار اندک باشد—به‌عنوان ذخیره اضطراری کنار بگذارند.

وابستگی کامل به یک منبع درآمد، ریسک ناپایداری مالی را بالا می‌برد، در حالی که ایجاد درآمدهای جانبی می‌تواند مقاومت اقتصادی خانواده را در برابر تورم افزایش دهد. استمرار این رویکردهای مدیریت مالی و رفتاری، نه‌تنها از شدت استرس ناشی از افزایش قیمت‌ها می‌کاهد، بلکه به پایداری روانی و اقتصادی جامعه نیز کمک خواهد کرد.

منبع: اقتصاد آنلاین